احتراماً نظر به اينكه اخيراً ‌شنيده مي‌شود بعضي به دنبال ثبت جهاني بافت تاريخي يزد هستند و براي اين منظور مشاوري خاص با بودجه كلان اختصاص داده‌اند. براي اينكه با اينگونه اقدامات آينده شهر يزد و مردم نجيب و شريف آن با مشكلات و محدوديت‌هاي بيشتري مواجه نشوند، ضروري است قبل از هر گونه هزينه و اقدامي اصل قضيه يعني ثبت جهاني انجام بشود يا نشود؟ مفيد است يا مضر است؟ توسط دلسوزان شهر و كارشناسان بومي در همه زمينه‌ها و با جلب نظر معتمدين محلات، پس از بازديدهايي ميداني از محلات نتيجه‌گيري و تصميم‌گيري شود و از اعمال نظر افراد غير بومي در رشته‌اي خاص جلوگيري به عمل آيد، تا برنامه‌ريزي اصولي واقع بينانه و پايدار به دست آيد.
يقيناً ‌بعد از مشكلات مربوط به كم آبي شهر يزد – مشكلات مربوط به بافت تاريخي وسيع شهر اعم از مشكلات فرهنگي، اجتماعي، بهداشتي، ايمني و امنيتي آن غير قابل انكار است كه بايد براي آنها هر چه زودتر و اصولي‌تر چاره انديشي شود.
مسلماً‌ چاره كار ثبت جهاني و ايجاد محدوديت‌ و ممنوعيت بيشتر در اين بخش از شهر براي شهروندان و مديران شهري نيست، بلكه توجه بيشتر به بناها و مجموعه‌هاي باارزش با مقاوم‌سازي آنها در مقابل هرگونه زلزله احتمالي و ايستائي در وضع فعلي و سپس مرمت اساسي و مستمر آنها (با حذف اقدامات عمراني غيرتاريخي از آنها) و همچنين نوسازي در بخش‌هاي كم ارزش و بي ارزش و فضاهاي معطل مانده موجود با تملك و تجميع و نوسازي مجموعه‌اي هماهنگ با بناهاي مجاور به صورت مجموعه‌هايي با هويت فرهنگي است. بديهي‌ است نوسازي‌هاي تكي و پراكنده فعلي آينده خوبي را براي شهر ترسيم نخواهد كرد.
لازم به ذكر است كه تاكنون فقط باغ دولت‌آباد به ثبت جهاني رسيده است و ساير بناهاي با ارزش نظير مسجدجامع، ‌اميرچقماق و غيره به ثبت جهاني نرسيده كه اكنون بدنبال ثبت جهاني كل بافت باشيم. اگر چه هرگونه ثبت جهاني خود جاي سئوال و تامل را دارد، ‌كه نوعي ايجاد ممنوعيت است، نكند كه با اين كار محدويت‌هاي نظير NPT را براي خود ايجاد كنيم و آيندگان را با مشكل مواجه نمائيم بعضي از مسئولان مي‌گويند حفظ و نگهداري اين بخش وسيع از شهر جفا به مردم يزد است.
موضوع ديگر اينكه اخيراً ‌طرح جامعه حفاظت از بافت تاريخي يزد كه با پيگيري و همت شوراي اسلامي شهر در چند سال گذشته تهيه و به تصويب رسيده در كميسيون ماده 5 لغو گرديده است كه جاي ابهام و سئوال را دارد كه معلوم نيست با چه انگيزه و هدفي است؟!
در حاليكه در تهيه آن طرح با تلاش فراوان سعي شد بخش‌هاي كم ارزش خشتي با قدمت كم حدود(60-50) سال در محله‌هايي نظير كوچه حنا، ضلع شرقي بلوار نواب صفوي، بخش‌هايي از محله سرسنگ و آبشور و غيره از بافت تاريخي حذف تا به اين ترتيب از مشكلات اين محله‌ها كاسته شود (علاوه بر آن پيش‌بيني تعداد زيادي پاركينگ بزرگ و كوچك و اضافه كردن محله زردشتيان در ضلع شرقي بلوار بسيج از ويژگي‌هاي آن طرح بود.)
اگرچه هنوز اين گونه بناهاي خشتي غيرتاريخي زياد است از جمله در ضلع شرقي و شمالي باغ دولت‌آباد كه مي‌توان با حذف آنها و ايجاد شبكه‌اي دور باغ بر جاذبه و زيبايي آن افزود.
نكته با اهميت ديگر اين است كه بر اساس نظر شوراي نگهبان هر گونه ثبت تاريخي منوط به كسب رضايت از مالكين آنهاست كه تاكنون اين اتفاق نيفتاده و ثبت ملي بافت تاريخي يزد در سال‌هاي گذشته هم از اين جهت مشكل دارد.
يكي از مشكلات اصلي زندگي در بافت تاريخي يزد كمي عرض معابر براي تردد خودرو است در راستاي حل اين معضل مديران قبلي با ايجاد شبكه‌هاي جديد نظير شبكه‌هاي مصلي، لرد‌كيوان، شاه‌ابوالقاسم(ناتمام)، فهادان، پشت‌باغ(ناتمام) لب‌خندق تا خيابان امام(ناتمام) شهيدان ادهمي، كميته امداد، 18 متري كوچه بيوك(ناتمام) 18متري خرمشاه(ناتمام) و غيره عملكرد اصولي و قابل تقديري داشته‌اند. چون تا حدود زيادي به حل مشكلات كمك كرده و بر جاذبه سكونت افزوده‌اند، پيشنهاد مي‌گردد مسئولين فعلي نيز بر اساس طرح جامع حفاظت بافت تاريخي مذكور نسبت به تكميل موارد ناتمام و ايجاد شبكه‌هاي جديد و تعريض معابر و ايجاد پاركينگ‌هاي بزرگ و كوچك پيش‌بيني شده در آن طرح اقدام نمايند تا رونق واقعي در اين بافت اتفاق بيفتد. بدان اميد كه خداوند توفيق عنايت فرمايد تا مسئولان در اموري كه به خير و صلاح و به نفع مردم دارالعباده است بيش از پيش گام بردارند.
توضيح: آيينه يزد آمادگي دارد با توجه به اهميت موضوع نظرات ديگر خوانندگان را در اين باره درج نمايد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا